Seoladh Taispeántas Comórtha Frank Lawless agus coimisiún an scannáin Peace to the Ashes in Aras an Chontae, Sord

Sheol Méara Fhine Gall, an Comhairleoir Seána Ó Rodaigh, taispeántas ‘A Dangerous Man: Frank Lawless and the War of Independence in Fingal’ (Fear Contúirteach: Frank Lawless agus Cogadh na Saoirse i bhFine Gall) agus coimisiún an scannáin ‘Peace to the Ashes’ (An Síochán go dtí an Luaithreach) a dhéanann comóradh ar shaol agus ar oidhreacht Frank Lawless T.D. in Áras an Chontae, Sord ar an 25 Aibreán 2022. D’fhreastail lucht féachana ar tugadh cuireadh dóibh ar an ócáid, ina measc mórán gaolta Frank Lawless, agus bhronn an Méara macasamhla den taispeántas orthu ar an oíche. Áiríodh leis an seoladh freisin an chéad léiriú poiblí den scannán ‘Peace to the Ashes’ leis an gcraoltóir agus scannánóir Donal Dineen a choimisiúnaíodh ag Oifig Ealaíon Fhine Gall agus a léiríodh ag Eithne Ní Catháin (Inni K).

Ba cheann de na ceannairí áitiúla is bríomhaire le linn tréimhse na réabhlóide é Frank Lawless. Rugadh i Sord, contae Bhaile Átha Cliath, é i dteaghlach feirmeoireachta sa bhliain 1870 agus lean sé polaitíocht an náisiúnachais de chuid a sheanathair agus a athair sular ghlac sé príomhról sa ghluaiseacht phoblachtach i dtuaisceart Chontae Átha Cliath. Cé gur chaith sé an chuid is mó dá shaol pholaitiúil sa phríosún mar gheall ar a ról thábhachtach in Éirí Amach 1916, gearradh gearr air nuair a fuair sé bás roimh am ar an 16 Aibreán 1922 i dtimpiste bóthair. Tugann an taispeántas “A Dangerous Man: Frank Lawless and the War of Independence in Fingal” léargas dúinn ar a shaol agus ar a chuid pholaitíochta mar aon leis an oidhreacht a d’fhág sé ina dhiaidh. Feicimid an ról a bhí aige i saol cultúrtha, polaitíochta agus spóirt Fhine Gall óna óige go dtí a bhás.

Ba mhór an tionchar a bhí ag grianghraf corraitheach de shochraid Lawless, ina bhfeicimid i measc caointeoirí Airt Uí Ghríofa an cros mhór Cheilteach ag marcáil uaigh teaghlaigh Lawless, ar an gcraoltóir agus an scannánóir Donal Dineen áit . Bhain sé úsáid as mar thúsphointe dá scannán comórtha comhoibríoch dar teideal – ‘Peace to the Ashes’ air a choimisiúnaigh Oifig Ealaíon Chomhairle Contae Fhine Gall. Arna scannánú beagnach go huile agus go hiomlán laistigh de bhallaí Reilig Bhaile an Róistigh, is machnamh fileata é an saothar nua seo ar imeacht na gcéadta bliain ón nóiméad a gabhadh go deo ar scannán grianghrafadóireachta é agus ó leagadh síos i gcló i leabhair na staire agus i bhfeasacht an náisiúin araon. Tá an píosa machnamhach seo, a bhaineann leis an gcaoi ar féidir le fórsaí nach bhfuil smacht againn orthu greim a ghabháil ar an mbealach a chuirtear ár n-oidhreacht le chéile, tógtha ar shraith finéad a léiríonn imeacht ciúin na hama sa reilig trí stad-gluaiseacht álainn na scáthanna.

Éascaítear an comóradh seo ar shaol agus ar oidhreacht Frank Lawless ag foireann Cuimhneacháin Chomhairle Contae Fhine Gall le tacaíocht ón Aonad Cuimhneacháin, An Roinn Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán. Tá an taispeántas ‘A Dangerous Man: Frank Lawless and the War of Independence in Fingal’ oscailte don phobal san Atrium, Áras an Chontae, Sord idir an 19 Aibreán agus an 13 Bealtaine 2022. Is féidir an scannán ‘Peace to the Ashes’ a fheiceáil ar an gcainéal Youtube de chuid Chomhairle Contae Fhine Gall ag https://www.youtube.com/watch?v=ODmeJR54TsY. Is féidir an taispeántas agus an scannán a fheiceáil ar líne ar shuíomh Gréasáin na Comhairle ag: https://www.fingal.ie/frank-lawless-exhibition-and-peace-ashes