Tá an Chomhairle tiomanta do shaoráidí breise ardchaighdeáin pobail a sholáthar ar leithinis Dhomhnach Bat

Tá Comhairle Contae Fhine Gall tiomanta do shaoráidí breise ardchaighdeáin pobail a sholáthar chun tacú le daonra Dhomhnach Bat agus Phort Reachrann atá ag dul i méid.

Mhéadaigh an daonra ar leithinis Dhomhnach Bat 35% thar 11 bliain ó 8,733 i 2011 go 11,783 i 2022 de réir na Príomh-Oifige Staidrimh agus tá sé ag leanúint ar aghaidh ag ardú de réir mar a théann forbairt ar bun ar thalamh a d’oscail an bóthar dáileacháin €15m a osclaíodh i 2020 agus a mhaoinigh an Chomhairle agus an Roinn Tithíochta, Rialtais Áitiúil agus Oidhreachta.

Tá infheistíocht shuntasach tugtha ag an gComhairle do thionscadail sa cheantar le fócas ar thrí phríomhshuíomh - Baile Uisce, Baile Mastún agus Teach agus Diméin an Droichid Nua - mar chuid de chur chuige a chinntíonn áiseanna níos fearr, acmhainní roinnte, agus úsáid éifeachtach bonneagair chun leasa an phobail ar fad.

Dúirt AnnMarie Farrelly, Príomhfheidhmeannach Chomhairle Contae Fhine Gall: “Léiríonn an infheistíocht shuntasach seo an fás daonra atá beartaithe ag Domhnach Bat agus cinntíonn sé taitneamhachtaí ardleibhéil do chónaitheoirí anois agus amach anseo. Déanaimid measúnú leanúnach ar riachtanais ar fud an chontae, lena n-áirítear leithinis Dhomhnach Bat, agus ansin déanaimid pleanáil straitéiseach chun aghaidh a thabhairt ar easnaimh tar éis gach rud a chur san áireamh.”

Tionscadal mór atá ar tí tosú is ea athchóiriú €4m arna mhaoiniú ag an gComhairle ar Ionad Pobail Dhomhnach Bat Phort Reachrann thar an dá bhliain atá amach romhainn. Bainfidh sé seo leas as an deis an spás atá saor anois a athúsáid trí Leabharlann Dhomhnach Bat a athlonnú go Teach Bhaile Uisce agus cuirfidh sé a thuilleadh le tairiscint an ionaid.

Ag baint úsáide as an spás atá curtha ar fáil ag athlonnú na Leabharlainne, beidh dhá sheomra pobail nua d’ardchaighdeán ar fáil anois le húsáid ag grúpaí pobail agus cultúrtha i rith na seachtaine. Áiríonn an tionscadal freisin infheistíocht shuntasach i bhfoirgneamh an ionaid phobail chun é a thabhairt suas le caighdeáin rialacháin tógála nua-aimseartha agus chun compord agus sábháilteacht gach úsáideoir a fheabhsú. 

Cuireadh tús le hobair athchóirithe ag Teach Bhaile Uisce i mí Eanáir agus tá an tionscadal €1.9m le bheith críochnaithe faoi dheireadh na bliana. Cheannaigh an Chomhairle an foirgneamh i 2022 tar éis dúnadh Comhar Creidmheasa Dhomhnach Bat tar éis uiríll ó chomhairleoirí áitiúla agus ón bpobal a raibh fonn orthu an foirgneamh a choinneáil mar phíosa d’infreastruchtúr pobail. 

Soláthróidh céim a haon leabharlann chomhaimseartha le limistéir do leanaí agus do dhaoine fásta óga ar urlár na talún den fhoirgneamh. Soláthróidh suiteáil ardaitheoirí atá oiriúnach do chathaoir rothaí rochtain ar an limistéar iasachtaithe do dhaoine fásta agus spás imeachtaí leabharlainne ar an gcéad urlár. Beidh an leabharlann nua ina 'Mo Leabharlann Oscailte' freisin, a thabharfaidh rochtain do bhaill chláraithe ar an bhfoirgneamh thar ghnáthuaireanta foirne.

Tá tús curtha le pleanáil do Chéim a Dó den tionscadal a bhreithneoidh síneadh a chur leis an bhfoirgneamh chun áiseanna leabharlainne a fheabhsú tuilleadh.

Tá maoiniú aitheanta ag an gComhairle freisin ón Roinn Tithíochta, Rialtais Áitiúil agus Oidhreachta do Mhol Áineasa Bhaile Mastún, áit a bhfuil campas pobail agus oideachais ar scála mór il-mhilliún euro á fhorbairt agus an chéad chéim beagnach críochnaithe. Tá an maoiniú seo ag brath ar sholáthar leanúnach tithe inacmhainne mar chuid de thionscadal Balmoston. 

Nuair a bheidh an Mol críochnaithe beidh páirceanna uile-aimsire CLG agus sacair mar aon le raon lúthchleasaíochta chomh maith le clós súgartha agus páirc scátála ann. Leagtar amach i bPlean Ceantar Áitiúil Dhomhnach Bat an criosú talún agus an fhís don chaoi a n-áireoidh campas Bhaile Mastún ar deireadh thiar roinnt scoileanna , ar thalamh a sholáthraíonn Comhairle Contae Fhine Gall, le háiseanna pobail roinnte a chuirfear ar fáil do ghrúpaí cultúrtha, pobail agus spóirt ón leithinis. Éascóidh an comhchruinniú seo de ghníomhaíochtaí oideachais, spóirt agus cultúrtha ag aon láthair amháin saoráidí ardchaighdeáin a sholáthar bunaithe ar chostais chomhroinnte tógála, oibriúcháin agus bainistíochta.

Aithníodh an maoiniú don tionscadal €10m seo trí Chiste Láithreáin Seirbhísithe an Rialtais, ach tá caiteachas an mhaoinithe ag brath ar thithíocht inacmhainne a sholáthar i mBalmoston áit a bhfuil an Chomhairle agus Tithe Ghleann Bheatha i gcomhpháirtíocht le 1,200 teach a sholáthar, 20% díobh sin inacmhainne agus 20% sóisialta. 

Déanann an Chomhairle infheistíocht shuntasach bhliantúil freisin i mBonneagar agus Spásanna Glasa i nDomhnach Bat agus i bPort Reachrann chomh maith le tionscadail shonracha ar nós athchóiriú bogach a bhfuil duaiseanna bainte amach aige ag Naomh Íde i bPort Reachrann agus Droichead Coisithe Dhomhnach Bat. 

Tá an Chomhairle ag obair faoi láthair leis an Údarás Náisiúnta Iompair chun Teach an Droichid Nua agus Caisleán Mhullach Íde a nascadh trí bhealach coisithe agus rothaíochta sé chiliméadar a chruthú trasna Inbhear an Mhóinéir Leathan agus nascfaidh sé seo le Bealach Cósta Fhine Gall atá ina bhealach coisithe agus rothaíochta 32km ó Dhomhnach Bat go Baile Brigín agus tá sé á phleanáil i gcomhpháirtíocht le Bonneagar Iompar Éireann. Tionscadal mór iompair eile is ea feabhas a chur ar Bhóthar Hearse a nascann Domhnach Bat le hAcomhal 4 ar an M1 agus atá á dhearadh faoi láthair.

Tá Teach agus Diméin Dhroichead Nua 370 acra i nDomhnach Bat, atá ar cheann de na páirceanna móra réigiúnacha i bhFine Gall agus ina bhfuil an Chomhairle ag infheistiú go leanúnach i dtionscadail uasghrádaithe agus caomhnaithe don teach, don fheirm agus don pháirc. I measc na dtionscadal reatha tá athchóiriú na dtithe gloine oidhreachta agus Mórghiúis Dhúdacha a thabhairt isteach sa pháirc arís. Chosain tionscadal le déanaí chun díon Theach an Droichid Nua a dheisiú agus an aghaidh tosaigh a athchóiriú os cionn €1m. 

Tá an Chomhairle ag obair chomh maith ar phlean €20m le hOifig na nOibreacha Poiblí chun An Coinicéar i bPort Reachrann a chosaint ó chreimeadh cósta agus tá breis agus €1m caite cheana féin aici ar Seabees mar bheart sealadach chun córas na ndumhcha a chosaint chomh maith le tithíocht agus gnólachtaí. 

Treoróidh Creatphlean Dhomhnach Bat, a d’fhaomh comhairleoirí bliain ó shin, forbairt sa todhchaí laistigh de cheantar lár bhaile Dhomhnach Bat chun croí baile bríomhar agus inbhuanaithe a chruthú a thacóidh agus a spreagfaidh forbairt eacnamaíoch, shóisialta agus chultúrtha agus a sholáthróidh timpeallacht tharraingteach ardchaighdeáin do chónaitheoirí reatha agus do chónaitheoirí na todhchaí.

Is í an uaillmhian atá ag Plean Ceantair Áitiúil Dhomhnach Bat ná soláthar a dhéanamh d’fhorbairt struchtúrtha na gceantar cónaithe nua aitheanta i nDomhnach Bat ionas go gcomhtháthóidh siad isteach sa sráidbhaile seanbhunaithe agus go dtacóidh siad le fás leanúnach baile bríomhar tarraingteach do chónaitheoirí reatha agus don todhchaí. In éineacht le forbairt nua beidh an bonneagar riachtanach pobail, oideachais, iompair, draenála agus áineasa chun a chinntiú go gcosnófar agus go bhfeabhsófar taitneamhachtaí áitiúla agus go mbeidh fás leanúnach ar sheirbhísí áitiúla i nDomhnach Bat.

“Tá sraith láidir pleananna i bhfeidhm do Dhomhnach Bat ón bPlean Forbartha Contae go dtí an Plean Ceantair Áitiúil go dtí an Creatphlean,” a dúirt AnnMarie Farrelly. “Rinneadh na pleananna seo go léir trí chomhairliúchán poiblí agus faomhadh ár gcomhairleoirí iad. Idir eatarthu, leagann siad amach fís agus cuspóirí na Comhairle do Dhomhnach Bat agus cruthaíonn siad an treochlár dár n-infheistíocht shuntasach i mbonneagar pobail ar an leithinis.”