Acmhainní na Múinteoirí don Bhunscoil
Tugtar cuireadh do mhúinteoirí bunscoile i bhFine Gall páirt a ghlacadh i dtionscadal Blas trí leas a bhaint as pleananna ceachta Blas le haghaidh ár dtraidisiúin láidre áitiúla na gairneoireachta, na feirmeoireachta agus gach rud eile a bhaineann le bia a scrúdrú. Áirítear sna pleananna ceachta naisc an churaclaim, torthaí foghlama, treoir don mhúinteoir, bileoga gníomhaíochta do dhaltaí, grianghraif agus acmhainní físe agus fuaime lená n-úsáid sa rang.
Deis atá anseo chun úsáid a bhaint as scéalta iontacha mhuintir agus cheantair na háite le haghaidh fiosracht faoi stair na háite a spreagadh sna daltaí - ó na cuimhní ar bhailiú na dtorthaí go dtí an áit a bhfuair an Cócaire an bia le haghaidh na mbéilí scoth an bhia ag Teach an Droichid Nua le linn blianta na 1800í.
Cuirfear gach rang a ghlacann páirt sa tionscadal i ndiaidh dó samplaí oibre a chur isteach, isteach i gcrannchur duaise le haghaidh turas ranga ar Theach agus Feirm an Droichid Nua. Beidh rogha na saothar le feiceáil ar shuíomh Gréasáin Blas.
Pleananna Ceachta Blas
Fómhar agus Oíche Shamhna i bhFine Gall (Ranganna a Dó go dtí a Ceathair)
Déanann na daltaí iniúchadh ar stair an fhómhair agus úsáid á bhaint acu as fianaise stairiúil, smaoiníonn siad ar an gceangal le hOíche Shamhna agus pléann siad na cluichí agus na traidisiúin a mbaineann leis an bhFéile. Cuireann siad píosa saothar ealaíne le chéile ansin d'fhonn féile an fhómhair i bhFine Gall a léiriú nó déanann siad colláis grianghraf as comharthaí an fhómhair i bhFine Gall.
Acmhainní an Cheachta
Download lesson plan
Íomhá an fhómhair (ó lámhscríbhinn Saltair Luttrell)
(Breathnaítear agus údar maith leis ar Shaltair Luttrell ar cheann de shársheoda Leabharlann na Breataine. Cruthaíodh é c.1320-1340 i Lincolnshire, Sasana, agus faigheann sí a hainm ón gcéad úinéir agus pátrún aici, Sir Geoffrey Luttrell (1276-1345).
Feirmeoireacht Fhine Gall – Traidisiún Bródúil, Táirgeadh Bia Fhine Gall Tráth agus i Láthair na hUaire (Ranganna a Cúig agus a Sé).
Agus úsáid á bhaint baint as fianaise stairiúil na háite, lena n-áirítear foinsí grianghraf, físeáin agus fuaime, déanann na daltaí cleachtadh mapála ar fhoinsí an bhia agus cuireann siad i gcomparáid agus i gcodarsnacht iad maidir leis an difríocht atá idir táirgeadh an bhia sa lá atá inniu ann agus a bhíodh. Ansin cuireann siad an fhoghlaim seo agus scileanna na scríbhneoireachta cruthaithí acu i bhfeidhm chun iontráil dialainne a chur le chéile mar a dhéanfadh feirmeoir as Fine Gall sna seanlaethanta. Acmhainní an Cheachta
Acmhainní an Cheachta
- Sliocht faoi bhia an ‘Tí Mhóir’ tráth ag Teach an Droichid Nua, Domhnach Bat, Contae Bhaile Átha Cliath ‘The Big House’ food in the past at Newbridge House, Donabate, Co Dublin.
- Ag baint na mbachlóga Bruiséile, ag bearradh agus ag ceangal na gcairéad, An Ros blianta na 1940í-60í Maurice O'Keeffe, taifeadtaí Saol agus Seanchas na hÉireann, Sraith 1 Fine Gall .
Ag baint na dtorthaí, thart ar an mbliain 1940 ag Feirm Torthaí Lambs. Le caoinchead Mhúsaem Chumann Staire Dhomhnach Bat
Crann Bia an Teaghlaigh i bhFine Gall – ar tháinig athrú ar ár gcuid béilí ó ghlúin go glúin? (Ranganna a hAon go dtí a Ceathair)
Iarrtar ar na daltaí crann bia teaghlaigh a chur le chéile trí cheist a chur ar a gcuid tuismitheoirí agus ar a gcuid sheantuismitheoirí faoi na béilí a b'fhearr leo le linn a n-óige agus á gcur i gcomparáid lena gcuid béilí féin.
Acmhainní an Cheachta
Geailearaí
Seo roinnt samplaí den obair iontach arna sheoladh chugainn ó scoileanna i bhFine Gall atá ag glacadh páirte i mBlas, tionscadal Oidhreacht Bia Fhine Gall.
Crainn Bhia an Teaghlaigh i bhFine Gall
Chuir Rang a Trí i Scoil Náisiúnta Bhaile Scadán ceist ar a gcuid tuismitheoirí agus ar a gcuid sheantuismitheoirí faoi na béilí a b'fhearr leo le linn a n-óige agus chuireadar i gcomparáid iad lena gcuid bhéilí féin. Tugann na torthaí léargas iontach ar oidhreacht gainne an bhia agus ar an gcaoi a n-athraíonn ár ndúil ó ghlúin go glúin. Cé go mb’fhéidir gur tháinig aistriú ón mbagún is cabáiste go píotsa, carbonara agus lasagne, is ceann de na béilí is fear fós le Rang a Trí! é an práta bocht!
